Bàn chân bẹt là tình trạng lòng bàn chân không có vòm cong, khiến toàn bộ lòng bàn chân tiếp xúc với mặt đất khi đứng hoặc đi bộ. Tình trạng này có thể do di truyền, yếu cơ bàn chân, béo phì hoặc chấn thương.

Bàn chân bẹt không có vòm cong, khiến toàn bộ lòng bàn chân tiếp xúc với mặt đất.
Theo Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (AMA), khoảng 30% dân số mắc bàn chân bẹt, trong đó 10% có triệu chứng nghiêm trọng cần can thiệp y tế. Mặc dù nhiều người có thể sống chung với bàn chân bẹt mà không gặp vấn đề lớn, nhưng một số trường hợp có thể gây đau nhức, chấn thương và ảnh hưởng đến tư thế vận động.
Trong album “Cảnh Báo Về Sức Khỏe“, Góc Giải Đáp sẽ phân tích chi tiết tác hại của bàn chân bẹt và cách khắc phục hiệu quả.
1. Bàn chân bẹt là gì?
- Định nghĩa: Bàn chân bẹt là tình trạng mà vòm bàn chân không hình thành hoặc bị sụp xuống hoàn toàn.

Tình trạng vòm bàn chân không hình thành hoặc bị sụp xuống hoàn toàn khi mắc bàn chân bẹt.
- Các loại bàn chân bẹt:
- Bàn chân bẹt cứng: Vòm bàn chân không xuất hiện ngay cả khi đứng hoặc ngồi.
- Bàn chân bẹt mềm: Khi ngồi hoặc nhấc chân lên, vòm bàn chân có thể xuất hiện nhưng biến mất khi đứng lên.
- Nguyên nhân gây ra bàn chân bẹt:
- Di truyền từ cha mẹ.
- Yếu cơ bàn chân do đi giày không phù hợp.
- Béo phì làm tăng áp lực lên bàn chân.
- Chấn thương hoặc bệnh lý như viêm khớp.
2. Tác hại của bàn chân bẹt đối với sức khỏe
a. Ảnh hưởng đến hệ cơ xương khớp

Bàn chân bẹt làm thay đổi dáng đi, gây áp lực lên khớp gối và cột sống, dễ dẫn đến đau nhức và lệch tư thế.

Chân của người bị bàn chân bẹt và người bình thường.
- Gây đau chân và mỏi chân:
Theo nghiên cứu từ Trung tâm Y tế Mayo Clinic, bàn chân bẹt làm giảm khả năng hấp thụ lực khi di chuyển, gây đau nhức và nhanh mỏi khi đi lại nhiều. - Tăng nguy cơ viêm gân Achilles:
Một nghiên cứu từ Hiệp hội Chỉnh hình Mỹ (AAOS) cho thấy những người mắc bàn chân bẹt có nguy cơ viêm gân Achilles cao hơn 35% so với người có bàn chân bình thường. - Dễ bị chấn thương khớp gối và mắt cá chân:
Bàn chân bẹt làm thay đổi cách phân bổ trọng lực, tạo áp lực không đồng đều lên đầu gối và mắt cá chân, dễ dẫn đến đau nhức và chấn thương.
Xem thêm: Hậu quả của suy nghĩ tiêu cực đối với sức khỏe tinh thần và thể chất
b. Ảnh hưởng đến dáng đi và hiệu suất vận động

Người bị bàn chân bẹt thường cảm thấy đau nhức, mệt mỏi khi đi bộ hoặc đứng trong thời gian dài.
- Gây mất cân bằng khi đi lại:
Theo Viện Nghiên cứu Y khoa Johns Hopkins, bàn chân bẹt có thể làm thay đổi cơ chế bước đi, dẫn đến dáng đi lệch và mất ổn định. - Hạn chế khả năng chạy và nhảy:
Do không có vòm bàn chân hỗ trợ, lực đẩy khi chạy và nhảy bị giảm đáng kể, làm suy giảm hiệu suất thể thao.
c. Gây các vấn đề về tư thế
- Ảnh hưởng đến cột sống và gây đau lưng mãn tính:
Theo Tạp chí Chỉnh hình & Vật lý trị liệu (Journal of Orthopedic & Physical Therapy), 70% bệnh nhân bị bàn chân bẹt có dấu hiệu đau lưng mãn tính do tư thế bị ảnh hưởng.
d. Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
- Hạn chế khả năng đi bộ hoặc đứng lâu:
Theo báo cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), những người mắc bàn chân bẹt nặng có thể mất khả năng đứng hoặc đi bộ trong thời gian dài do đau nhức. - Khó khăn trong việc chọn giày dép:
Nhiều người bị bàn chân bẹt cần sử dụng giày chỉnh hình hoặc đặt giày riêng để tránh đau nhức.
3. Cách khắc phục và hạn chế tác hại của bàn chân bẹt
a. Sử dụng giày phù hợp
- Chọn giày có hỗ trợ vòm bàn chân: Giày có đế vòm giúp nâng đỡ bàn chân và giảm đau nhức.
- Sử dụng lót giày chỉnh hình: Có thể giúp điều chỉnh áp lực phân bổ lên bàn chân và cải thiện tư thế đi lại.
b. Tập luyện để cải thiện bàn chân bẹt

Một số bài tập như kéo căng gân Achilles, nhón chân, đi bộ trên cát có thể giúp cải thiện bàn chân bẹt hiệu quả.
- Bài tập kéo căng gân Achilles: Giúp giảm căng thẳng cho gân và cải thiện độ linh hoạt của bàn chân.
- Bài tập nâng vòm bàn chân: Đi kiễng chân hoặc nhặt vật bằng ngón chân để kích thích cơ bàn chân hoạt động tốt hơn.
- Bài tập đi bộ trên cát: Giúp tăng cường cơ bắp bàn chân và hỗ trợ cải thiện độ cong tự nhiên của vòm chân.
c. Giảm cân nếu cần thiết
- Theo Hiệp hội Chỉnh hình Châu Âu (EFORT), việc giảm 5% trọng lượng cơ thể có thể giúp giảm đáng kể áp lực lên bàn chân và giảm đau hiệu quả.
d. Hạn chế đứng lâu hoặc đi bộ quá nhiều
- Nếu phải đứng lâu, nên thay đổi tư thế hoặc sử dụng thảm mềm để giảm áp lực lên bàn chân.
e. Thăm khám bác sĩ khi cần thiết
- Nếu bàn chân bẹt gây đau nhiều hoặc ảnh hưởng lớn đến vận động, nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn về điều trị hoặc phẫu thuật nếu cần thiết.

Giày có hỗ trợ vòm bàn chân và lót giày chỉnh hình giúp giảm áp lực lên bàn chân bẹt và cải thiện tư thế đi lại.
Xem thêm:
-
Rửa mặt bằng nước lạnh có tốt không? Cảnh báo những tác hại nguy hiểm
-
Cảnh báo tác hại của phim đen: Những ảnh hưởng nguy hiểm đến tâm lý và sức khỏe
Bàn chân bẹt không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe nếu không được phát hiện và điều chỉnh kịp thời. Theo dõi Góc Giải Đáp trong album “Cảnh Báo Về Sức Khỏe” để cập nhật thêm kiến thức bổ ích về chăm sóc sức khỏe!