Cây xạ đen là thảo dược quen thuộc nhưng cần dùng đúng cách để tránh tác dụng phụ.
1. Cây Xạ Đen Là Gì? Thành Phần Dinh Dưỡng Trong Cây Xạ Đen
Cây xạ đen là một loại dược liệu thuộc họ dây gối, mọc phổ biến ở vùng núi phía Bắc Việt Nam. Trong y học cổ truyền, cây này được sử dụng chủ yếu để thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ điều trị viêm nhiễm và ung thư.
Các thành phần chính trong cây xạ đen:
- Flavonoid: Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương nhưng có thể gây tương tác với thuốc điều trị bệnh tim mạch.
- Quinon: Hỗ trợ tiêu diệt tế bào xấu nhưng có thể gây kích ứng tiêu hóa nếu dùng sai cách.
- Saponin: Có tác dụng kháng viêm, nhưng cũng là tác nhân gây tiêu chảy, đau bụng nếu dùng quá liều.
Dù có nhiều lợi ích, nhưng nếu dùng cây xạ đen không đúng cách, người dùng có thể gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng.
Xạ đen chứa flavonoid, saponin có tác dụng kháng viêm, chống oxy hóa.
2. Tác Hại Của Cây Xạ Đen Khi Sử Dụng Sai Cách
2.1. Gây Rối Loạn Tiêu Hóa, Tiêu Chảy
- Saponin trong cây xạ đen có thể kích thích đường ruột, gây tiêu chảy, đau bụng, buồn nôn nếu dùng với liều lượng cao.
- Người có hệ tiêu hóa yếu, viêm đại tràng có thể gặp tình trạng đầy bụng, khó tiêu khi uống nước sắc từ cây xạ đen.
- Nếu sử dụng lá tươi chưa qua chế biến hoặc uống nước sắc quá đặc, nguy cơ ngộ độc tiêu hóa cũng tăng lên đáng kể.
2.2. Làm Tụt Huyết Áp, Gây Chóng Mặt
- Cây xạ đen có tác dụng hạ huyết áp tự nhiên, nhưng nếu dùng quá nhiều có thể gây tụt huyết áp đột ngột, hoa mắt, chóng mặt, ngất xỉu.
- Đặc biệt người bị huyết áp thấp hoặc đang dùng thuốc điều trị huyết áp không nên sử dụng cây xạ đen nếu không có chỉ định của bác sĩ.
2.3. Ảnh Hưởng Đến Chức Năng Gan, Thận
- Cây xạ đen được gan và thận chuyển hóa, vì vậy nếu sử dụng kéo dài có thể làm tăng men gan, gây suy giảm chức năng gan, thận.
- Người bị gan nhiễm mỡ, viêm gan, suy thận nên hạn chế sử dụng, nếu muốn dùng cần có sự tư vấn của chuyên gia.
2.4. Tác Động Đến Hệ Thần Kinh, Gây Mất Ngủ
- Một số người khi uống nước xạ đen có thể bị mất ngủ, căng thẳng thần kinh do phản ứng của cơ thể với dược tính của cây.
- Không nên uống nước xạ đen vào buổi tối để tránh rối loạn giấc ngủ.
2.5. Tương Tác Nguy Hiểm Với Thuốc Tây Y
- Cây xạ đen có thể làm giảm hoặc tăng cường tác dụng của một số loại thuốc, gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị.
- Đặc biệt, người đang uống thuốc huyết áp, tiểu đường, thuốc điều trị ung thư, thuốc kháng sinh cần hỏi bác sĩ trước khi kết hợp sử dụng.
2.6. Nguy Cơ Thiếu Máu Do Hấp Thụ Sắt Kém
- Một số nghiên cứu cho thấy, cây xạ đen có thể làm giảm hấp thụ sắt, gây thiếu máu nếu sử dụng lâu dài.
- Người bị thiếu máu, phụ nữ mang thai, người suy nhược cơ thể nên hạn chế dùng xạ đen để tránh ảnh hưởng sức khỏe.
Xem thêm: Tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp và cách sử dụng an toàn
Lạm dụng cây xạ đen hoặc dùng sai cách có thể gây rối loạn tiêu hóa, tụt huyết áp, ảnh hưởng gan, thận và mất ngủ.
3. Những Ai Không Nên Sử Dụng Cây Xạ Đen?
- Người bị huyết áp thấp.
- Người mắc bệnh gan, thận nặng.
- Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
- Người đang dùng thuốc điều trị bệnh mãn tính.
- Người có cơ địa dị ứng với thảo dược.
Xem thêm: Tác hại của lá ổi đối với sức khỏe và cách sử dụng an toàn
Người bị huyết áp thấp, bệnh gan thận, phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ và người đang dùng thuốc điều trị không nên sử dụng cây xạ đen.
4. Cách Sử Dụng Cây Xạ Đen An Toàn, Tránh Tác Dụng Phụ
- Không uống nước cây xạ đen khi đói để tránh kích thích dạ dày.
- Dùng đúng liều lượng, không uống quá 50g lá khô/ngày để tránh quá tải gan, thận.
- Không kết hợp tùy tiện với các loại thuốc Tây y, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Nếu có dấu hiệu bất thường như đau bụng, chóng mặt, mất ngủ, cần ngừng sử dụng ngay và đi khám bác sĩ nếu triệu chứng kéo dài.
- Bảo quản cây xạ đen khô đúng cách, tránh nấm mốc, vi khuẩn có thể gây nhiễm độc.
Cây xạ đen là một dược liệu có nhiều lợi ích đối với sức khỏe, nhưng việc sử dụng sai cách hoặc lạm dụng có thể dẫn đến nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như rối loạn tiêu hóa, tụt huyết áp, suy gan, suy thận và mất ngủ.
Để bảo vệ sức khỏe, hãy sử dụng cây xạ đen một cách khoa học, đúng liều lượng và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi kết hợp với các loại thuốc khác. Nếu bạn đang trong nhóm đối tượng không nên dùng cây xạ đen, hãy cân nhắc lựa chọn thảo dược khác phù hợp hơn.
Xem thêm: Tác hại của hoa đu đủ đực ngâm mật ong: Những rủi ro cần biết
Hãy theo dõi album “Cảnh Báo Về Sức Khỏe” trên Góc Giải Đáp để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về dược liệu và cách sử dụng an toàn!